ขอถามเกี่ยวกับ ฝาปิดขาจาน (crank cap)

[pongpipat]

ได้ขาจานมาใหม่ เลยจะลองเปลี่ยนดู
กระโหลกเป็นแบบ pressfit ของ shimano
ดูในวิดีโอ วิธีถอดใส่ ขาจาน ของ parktool.
มันจะมีฝาปิดขาจาน ในวิดิโอ เรียกว่า crank cap ในบางที่เรียก dust cap ปิดกันสกปรกเข้าแกนขาจาน ฝาปิดตัวนี้เป็นพลาสติค หมุนเข้าออกด้วย starเบอร์ 18 (อาจจำผิด) หมุนด้วยมือ

จากความเข้าใจ ผมคิดว่ามันเป็นฝาปิดกันฝุ่นสกปรก เข้าในแกนขาจาน แต่ที่ดูจากวิดิโอ ของ park tool เห็นเขาทำให้ดู ถ้าขันเข้า(หมุน) แน่นไป จะทำให้แกนขาจานหนืด ถ้าคลายออก จะหมุนลื่นขึ้น

ผมสงสัยว่า ฝาพลาสติคตัวนี้ มันกลายเป็นตัวตั้ง pre-load ไปด้วยได้อย่างไร มันทำงานยังไง

ขอบคุณทุกคำแนะนำครับ

[pongpipat]

ลืมบอกครับ เป็นชุดขาจาน ultegra 6800 ครับ

[น้องหนึ่ง]

มันบีบขาจานซ้ายขวาเข้ากับลูกปืนกระโหลกครับ
ตรงนี้หมุนเบาๆ แค่แตะก็พอ เสป็คเค้านิวตันเมตรเดียว แต่ที่เคยเจอมามักอัดกันเต็มที่ ทำให้ฝืดเกินไปครับ

[pongpipat]

มันบีบขาจานซ้ายขวาเข้ากับลูกปืนกระโหลกครับ
ตรงนี้หมุนเบาๆ แค่แตะก็พอ เสป็คเค้านิวตันเมตรเดียว แต่ที่เคยเจอมามักอัดกันเต็มที่ ทำให้ฝืดเกินไปครับ

ขอบคุณครับ
แต่ผมนึกภาพไม่ออกจริงๆว่า ฝาปิดพลาสติคตัวนี้มันจะไปบีบขาจานให้เข้าไปกดลูกปืนกระโหลกได้อย่างไร

[BoNN KUKOT]

เมื่อหมุนเข้าไปมันจะค่อยๆดันขาจานให้เข้าไปชิดกะโหลกครับ หมุนแค่พอตึงๆพอ
ความสำคัญอีกอย่างคือกันขาจานหลุดออกมาจากแกน ครับ

[V_kookai_V]

ตัวเกลียวมันจะอยู่ที่แกนครับ เมื่อสวมขาด้านซ้ายเข้าไปกับแกน และขันตัว cap ซึ่งจะเป็นเหมือนสกรู เข้าไปมันก็จะมีบ่าซึ่งเข้าไปกดกับขาด้านซ้ายให้ไม่หลุดออกมาครับ ยิ่งขันแน่นตัวขามันก็จะเข้าไปชิดกับลูกปืนมากขึ้นทำให้ฝืดครับ อย่างที่คนอื่นๆบอกว่า แค่เอามือขันให้มันอยู่ก็พอครับ เพราะมันจะมีน๊อตอีก 2 ตัวที่ขาซ้ายขันไว้ไม่ให้มันหลุดอยู่แล้ว ตัว cap นี้เป็นแค่ pre-load เองครับ

[Tungmanx]

ยิ่งขันเข้ามันก็จะดึงขาจานด้านขวาเข้าหาขาจานด้านซ้ายไงครับ มันก็จะเป็นการบีบขาจานเข้าหาลูกปืนกระโหลกให้แน่นเวลาปั่นขาจานจะได้ไม่คลอน เพราะน้อตขาจานสองตัวมันแค่ทำหน้าที่บีบแกนขาจานเท่านั้นเลยต้องมีฝาพลาสติกมาช่วยพรีโหลด ไม่เหมือนค่ายอื่นที่ขันน้อตตรงแกนขาจานบีบขาเข้าลูกปืนไปเลยทีเดียว เข้าใจว่าชิมาโน่คงกลัวว่าถ้าทำแบบเจ้าอื่นเราจะขันแน่นเกินไปเลยออกแบบมายังงี้แหละแค่ใช้มือหมุนเอาพอตึงๆแล้วค่อยขันน้อตบีบขาจานยึดกับแกนอีกที

[pongpipat]

ยิ่งขันเข้ามันก็จะดึงขาจานด้านขวาเข้าหาขาจานด้านซ้ายไงครับ มันก็จะเป็นการบีบขาจานเข้าหาลูกปืนกระโหลกให้แน่นเวลาปั่นขาจานจะได้ไม่คลอน เพราะน้อตขาจานสองตัวมันแค่ทำหน้าที่บีบแกนขาจานเท่านั้นเลยต้องมีฝาพลาสติกมาช่วยพรีโหลด ไม่เหมือนค่ายอื่นที่ขันน้อตตรงแกนขาจานบีบขาเข้าลูกปืนไปเลยทีเดียว เข้าใจว่าชิมาโน่คงกลัวว่าถ้าทำแบบเจ้าอื่นเราจะขันแน่นเกินไปเลยออกแบบมายังงี้แหละแค่ใช้มือหมุนเอาพอตึงๆแล้วค่อยขันน้อตบีบขาจานยึดกับแกนอีกที

ขอบคุณมากครับ
พอจะเข้าใจการทำงานของมันแล้ว
แต่มีข้อสงสัย ขอถามเพิ่มนะครับ
คือ ตอนใส่ขาจานข้างขวา พอสอดแกนแล้ว เขามีตอกด้วยฆ้อนพลาสติค อัดแกนเข้าไปอยู่แล้ว
พอใส่ขาจานด้านซ้าย ก็มี locking pin อยู่ ซึ่งมันจะมีรูที่แกนขาจาน เพื่อล๊อคตำแหน่งขาจานด้านซ้าย
ถ้าหมุนฝาปิดแกนนี้ ก็ไม่น่าจะทำให้ ขาจานด้านซ้ายเลื่อนเข้าไปอีกได้ เพราะถูก locking pin บังคับไว้แล้ว
ในส่วนของการที่มันจะดึงแกน ทำให้ขาจานด้านขวาเลื่อนเข้ามาเบียดลูกปืน ผมคิดว่า ด้วยแรงหมุนฝาพลาสติค มันน่าจะดึงแกนเข้ามาอีกไม่ได้แล้ว เพราะตอนใส่แกน เขามีการตอกขาจานอัดเข้ามาแล้ว
รวมถึง ตัว locking pin ก็บังคับให้แกน กับ ขาจานซ้าย เลื่อนหนีจากจุดล๊อคไม่ได้อยู่แล้ว

ผมจึงไม่เข้าใจว่า ฝาปิดนี้ จะไปทำให้เกิดความหนืด ฝืด ที่ลูกปืนกระโหลก ได้อย่างไร

ขอขอบคุณล่วงหน้าครับ

[teemai]

ทำงานเหมือนฝาปิดสเต็มครับ

ถ้าขันฝาปิดสเต็มแน่นแล้วคอฝืดได้ มันก็ทำให้ขาจานฝืดได้เช่นกัน

กระโหลก=ท่อคอ
แกนกระโหลก=ซาง
ขาจานฝั่งขวา=ตะเกียบ
ขาจานฝั่งซ้าย=สเต็ม

[V_kookai_V]

ขั้นตอนการใส่คือ
1. ในขาด้านขวา+แกนเข้าไปก่อน ที่ตอกเข้าไปก็เพื่อให้แค่แกนใันเข้าไปครับ เพราะแกนมันค่อนข้างพอดีกับลูกปืนอย่างมาก
2. ใส่ขาด้านซ้าย แต่ยังไม่ต้องขัน locking pin เข้าไป
3. pre-load ด้วย dust cap แค่พอตึงมือ ถึงจุดๆนี้ขาซ้ายกับขวาจะไม่หลุดจากกัน เพราะว่า dust cap กดเอาไว้อยู่ แต่ถ้าไขเข้าไปมากเกินขาซ้ายและขวามันจะบีบกระโหลกและลูกปืนเข้าไปทำให้มันฝืดครับ
4. หลังจากไข dust cap พอตึงมือ ค่อยไข locking pin ซ้ายขวาให้ได้ tension ตามที่กำหนดครับ ขั้นตอนนี้เองที่ทำให้ขาซ้ายมันไม่หลุดออกมาตอนปั่นหรือใส่แรงเข้าไปครับ

[pongpipat]

ขอบคุณทุกท่านครับผม

[น้องหนึ่ง]

...พอใส่ขาจานด้านซ้าย ก็มี locking pin อยู่ ซึ่งมันจะมีรูที่แกนขาจาน เพื่อล๊อคตำแหน่งขาจานด้านซ้าย...

ตัวนั้นไม่ใช่ล็อกกิ้งพินครับ แต่มันคือสต็อปเปอร์เพลต หน้าที่มันคือหยุดขาจานไม่ให้เข้าลึกไปกว่านี้ เพราะแค่หมุนแคร้งอาร์มฟิกซิ่งโบลท์ด้านซ้ายเบาๆ ก็กดลูกปืนแน่นแล้ว ถ้ายังขืนกดต่อไปจะกลายเป็นฝืด
ตอนขาจานด้านซ้ายอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม เดือยบนสต็อปเปอร์เพลตยังลอยอยู่ในรูบนเพลาจาน ถ้าเดือยชนขอบรูแสดงว่าใส่ขาจานหรือกระโหลกผิดตำแหน่งแล้วครับ

[pongpipat]

...พอใส่ขาจานด้านซ้าย ก็มี locking pin อยู่ ซึ่งมันจะมีรูที่แกนขาจาน เพื่อล๊อคตำแหน่งขาจานด้านซ้าย...

ตัวนั้นไม่ใช่ล็อกกิ้งพินครับ แต่มันคือสต็อปเปอร์เพลต หน้าที่มันคือหยุดขาจานไม่ให้เข้าลึกไปกว่านี้ เพราะแค่หมุนแคร้งอาร์มฟิกซิ่งโบลท์ด้านซ้ายเบาๆ ก็กดลูกปืนแน่นแล้ว ถ้ายังขืนกดต่อไปจะกลายเป็นฝืด
ตอนขาจานด้านซ้ายอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม เดือยบนสต็อปเปอร์เพลตยังลอยอยู่ในรูบนเพลาจาน ถ้าเดือยชนขอบรูแสดงว่าใส่ขาจานหรือกระโหลกผิดตำแหน่งแล้วครับ

ขอบคุณครับ เห็นในวิดิโอของ park tool เขาเรียกมันว่า locking pin น่ะครับ เลยเรียกตาม
อาจมีชื่อเรียกได้หลายชื่อ เหมือนฝาปิดขาจาน park tool เรียกว่า crank cap บางที่เรียก dust cap
ที่เขาเรียก locking pin น่าจะเป็นเพราะเวลากดลงมาแล้ว มันเป็นเดือยเล็กๆโผล่ออกมาข้างในขาจาน
แต่เวลายังไม่กดลง มันดูเป็นแผ่น (plate) โผล่อยู่ด้านบน

ดูแล้วรูที่แกนมันใหญ่กว่า คงไม่ได้ทำหน้าที่ lock ตำแหน่งอย่างที่ผมเข้าใจ แต่น่าจะทำหน้าที่เป็น stopper อย่าที่ท่านอธิบายมาครับ
ขอบคุณอีกครั้งครับ

[teemai]

...พอใส่ขาจานด้านซ้าย ก็มี locking pin อยู่ ซึ่งมันจะมีรูที่แกนขาจาน เพื่อล๊อคตำแหน่งขาจานด้านซ้าย...

ตัวนั้นไม่ใช่ล็อกกิ้งพินครับ แต่มันคือสต็อปเปอร์เพลต หน้าที่มันคือหยุดขาจานไม่ให้เข้าลึกไปกว่านี้ เพราะแค่หมุนแคร้งอาร์มฟิกซิ่งโบลท์ด้านซ้ายเบาๆ ก็กดลูกปืนแน่นแล้ว ถ้ายังขืนกดต่อไปจะกลายเป็นฝืด
ตอนขาจานด้านซ้ายอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม เดือยบนสต็อปเปอร์เพลตยังลอยอยู่ในรูบนเพลาจาน ถ้าเดือยชนขอบรูแสดงว่าใส่ขาจานหรือกระโหลกผิดตำแหน่งแล้วครับ

รู กับเดือย ที่ว่า มันคือตรงไหนอ่ะครับ พอจะมีรูปมั้ยครับ

[V_kookai_V]

รูบนแกน เมื่อเทียบกับเดือยบน plate มันแตกกต่างกันมากครับ ขันแน่นหรือหลวมแค่ไหนมันระยะไม่ถึงมิลนึงก็ลงไปอยู่ดีล่ะครับ